موضوعات
آخرین ارسالها
همهآرشیو
- بهمن 1402 3
- خرداد 1402 2
- بهمن 1400 1
- بهمن 1399 2
- اردیبهشت 1398 23
- فروردین 1398 83
- اسفند 1397 44
- بهمن 1397 54
- مرداد 1397 7
- تیر 1397 7
- آبان 1396 1
- فروردین 1396 1
- اسفند 1395 9
- بهمن 1395 7
- آبان 1395 2
- مهر 1395 2
- اسفند 1393 3
- بهمن 1393 4
- دی 1393 5
- آذر 1393 12
- آبان 1393 6
- خرداد 1393 4
- اردیبهشت 1393 4
- فروردین 1393 3
- اسفند 1392 5
- دی 1392 38
- آذر 1392 7
- آبان 1392 1
- مهر 1392 8
- شهریور 1392 11
- تیر 1392 20
- خرداد 1392 6
- فروردین 1392 67
- اسفند 1391 2
- بهمن 1391 10
- شهریور 1391 23
- مرداد 1391 33
- تیر 1391 23
- خرداد 1391 80
- اردیبهشت 1391 36
- فروردین 1391 14
- اسفند 1390 162
- بهمن 1390 112
- دی 1390 45
- آذر 1390 117
- آبان 1390 109
- مهر 1390 44
- شهریور 1390 88
شناخت نفس مقدمه شناخت خداوند است!
بدان که کلید سعادت دو جهانی شناختن نفس خویشتن است؛ زیرا که شناختن آدمی خویش را اعانت بر شناختن آفریدگار خود می نماید. چنانکه حق تعالی می فرماید: « به زودی نشانه های خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان می دهیم تا برای آنان آشکار گردد که او حق است. آیا کافی نیست که پروردگارت بر همه چیز شاهد و گواه است؟ ». ( سوره فصلت - آیه 53 ) از حضرت رسول (ص) منقول است که: « هر که بشناسد نفس خود را پس به تحقیق که بشناسد پروردگار خود را. » و خود این ظاهر و روشن است که هر که خود را نتواند بشناسد به شناخت دیگری چون تواند رسید؛ زیرا که هیچ چیز به تو نزدیکتر از تو نیست؟ چون خود را نشناسی، دیگری را چون شناسی؟
تو که در علم خود زبون باشی --- عارف کردگار چون باشی؟
خودشناسی خود موجب شوق به تحصیل کمالات، تهذیب اخلاق و باعث سعی در دفع رذائل می گردد؛ زیرا که آدمی بعد از آنکه حقیقت خود را شناخت و دانست که حقیقت او گوهری است از عالم ملکوت که به این عالم جسمانی آمده باشد، به این فکر می افتد که چنین گوهری شریف را عبث و بی فایده به این عالم نفرستاده اند و این گوهر قیمتی را به بازیچه در صندوقچه بدن ننهاده اند و به این سبب، در صدد تحصیل فوائد تعلق نفس به بدن برمی آید و خود را به تدریج به سر منزل شریفی که باید می رساند.
گاه است که گوئی: « من خود را شناخته ام و به حقیقت خود رسیده ام. » زنهار زنهار که این نیست؛ مگر از بی خبری و بی خردی! عزیز من! چنین شناختن را کلید سعادت نشاید و این شناسائی تو را به جائی نرساند؛ که سایر حیوانات نیز با تو در این شناختن شریکند و آنها نیز خود را چنین شناسند؛ زیرا که تو از ظاهر خود نشناسی؛ مگر سر، روی، دست، پای، چشم، گوش، پوست و گوشت و از باطن خود ندانی؛ مگر این قدر که چون گرسنه شوی، غذا طلبی، چون بر کسی خشمناک شوی، در صدد انتقام برآئی و چون شهوت بر تو غلبه کند، مقاربت خواهش نمائی و امثال اینها و همه حیوانات با تو در اینها برابرند. پس هر گاه حقیقت تو همین باشد، از چه راه بر حیوانات درنده و چهارپایان مفاخرت می کنی؟ به چه سبب خود را نیز از آنها بهتر می دانی؟ اگر تو همین باشی، به چه سبب خداوند عالم تو را بر سایر مخلوقات ترجیح داده و فرموده: « و آنها را بر بسیاری از موجوداتی که خلق کرده ایم برتری بخشیدیم. » ( سوره اسراء - آیه 70 ) و حال اینکه در این صفات و عوارض، بسیاری از حیوانات بر تو ترجیح دارند؟
پس باید که حقیقت خود را طلب کنی؛ اینکه خود چه چیزی؟ چه کسی؟ از کجا آمده ای؟ به کجا خواهی رفت؟ به این منزلگاه روزی چند به چه کار آمده ای؟ تو را برای چه آفریده اند؟ این اعضاء و جوارح را به چه سبب به تو داده اند؟ زمام قدرت و اختیار را به چه جهت در کف تو نهاده اند؟ اینکه بدانی که سعادت تو چیست و از چیست و هلاکت تو چیست؟ باید بدانی که این صفات و ملکاتی که در تو جمع شده اند بعضی از آنها صفات چهارپایان هستند، برخی صفات درندگان، بعضی صفات شیاطین و پاره ای صفات ملائکه و فرشتگان و بشناسی که کدام یک از این صفات، شایسته و سزاوار حقیقت تو است و باعث نجات و سعادت تو تا در استحکام آن بکوشی و کدام یک عاریتند و موجب خذلان و شقاوت تا در ازاله آن سعی نمائی. بنابراین آن چه در آغاز کار و ابتداء طلب، بر طالب سعادت و رستگاری لازم است آن است که سعی در شناختن خود و پی بردن به حقیقت خود نماید؛ که بدون آن به سر منزل مقصود نتوان رسید.
منبع: کتاب « معراج السعاده »