در تعریف اظهارنامه آمده است که برگ رسمی ویژه ای می باشد که دارای فرم مخصوصی است و فصول مخصوصی دارد که به موجب آن، متصرف به عنوان مالکیت یا به عنوان وقفیت یا به عنوان خالصه، اقدام به درخواست ثبت ملک؛ اصالتا یا به نمایندگی از طرف غیر، می نماید. در تعریف فوق، سه مطلب جلب توجه می کند: یکی، تصرف است و دیگری، وقفیت و مطلب دیگر، عنوان خالصه را دارد. خالصجات عبارت هستند از دهات و مراتع و اراضی ای که از زمان سلاطین گذشته؛ بخصوص از زمان سلطنت « نادر شاه » به بعد، به دولت تعلق گرفته و به وسیله مأمورین دولتی، اداره و توسط دولت، به رعایا و زارعین اجاره داده می شدند تا در آن کشت و زرع نمایند و عایداتی به دولت بپردازند. قانونی در سال 1334 هجری شمسی، به تصویب رسید تا نسبت به فروش و تقسیم املاک خالصه اقدام شود. این اراضی قبل از اصلاحات ارضی، بین زارعین تقسیم و به آنها واگذار شدند. برخی از آنها متعلق به یاغیان و دیگران بودند که توسط حکومتهای گذشته تصرف و در اختیار دولت قرار گرفتند. تشکیلاتی به نام « بنگاه خالصجات » تأسیس گردید که اداره این نوع اراضی را به عهده داشت که در سالهای اخیر، بنگاه فوق برچیده شد و مسئولیت آن، به عهده اداره اصلاحات ارضی قرار گرفت. غیر از اراضی مزروعی، ابنیه و بناهای باقیمانده از حکومتهای گذشته نیز جزء خالصه محسوب می شوند که شامل بناهای تاریخی، کاخهای سلطنتی، آثار باستانی، کاروانسراهای شاه عباسی و آب انبارهای عمومی هستند و اینک توسط « سازمان میراث فرهنگی » نگهداری می شوند.